1. Corticoid
là gì và hậu quả đáng sợ của mỹ phẩm chứa corticoid
Theo
PGS Nguyễn Hữu Đức, thuốc corticoid được đề cập ở đây được gọi đầy đủ là
glucocorticoid.
Ở
đây, xin được nhấn mạnh về việc sử dụng thuốc bôi ngoài da dạng kem thuốc
(crème) hoặc thuốc mỡ (pommade) có chứa dược chất corticoid. Một số biệt dược
có thể kể: Cortibion, Celestoderme, Synalar, Halog, Hydrocortisone, Flucinar,
Topsyne, Betneval… và còn cả chục tên biệt dược khác. Đây là thuốc bôi ngoài da
chứa dược chất chống viêm rất quý, nếu dùng đúng chỉ định có thể chữa khỏi một
số bệnh ngoài da khó trị, nhưng ngay cả người lớn, đặc biệt là phụ nữ, có người
dùng sai chỉ định, như dùng để chữa các vết lở loét, dùng trị mụn trứng cá, thậm
chí dùng như kem dưỡng da!.
Nên lưu ý
rằng các loại corticoid bôi lâu ngày trên da sẽ làm teo da, rạn da, da dễ bị
nhiễm trùng do mất sự đề kháng. Nếu bôi lên da mặt lâu ngày, da mặt mịn màng
đâu chẳng thấy mà sẽ thấy bị trứng cá đỏ, phát mụn li ti khắp mặt. Về lâu dài,
corticoid làm da hư tốn nặng nề, để lại nhiều biến chứng và có khi không thể
phục hồi.
Không những thế, thuốc có thể thấm qua da vào
máu gây tác dụng toàn thân (có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm).
Mụn
nhỏ li ti , chảy mủ vàng là hậu quả của việc lạm dụng mỹ phẩm chứa corticoid
Mụn
bùng phát nặng hơn sau khi dùng mỹ phẩm chứa corticoid một thời gian dài.
2. Vì sao mỹ phẩm lại
lạm dùng thành phần Corticoid này?
§
Corticoid là dược phẩm chống viêm mạnh, được dùng trị các mụn
viêm, mụn mủ. Làm giảm nhờn da mạnh do ức chế nhanh mạnh tạm thời các tuyến bã
nhờn, mụn cám nhờ vậy giảm cho đến mất. Làm mất đi chứng dày sần sùi da, mang
lại làn căng-mọng-trắng là điều ai cũng thích do tác dụng giữ nước.
§
Khi dùng mỹ phẩm chứa corticoid, làn da trở nên trắng mịn rất nhanh,
chỉ trong vòng 12 – 24 tiếng sau khi bôi. Sau đó các loại mụn cám, mụn trứng cá
biến mất. Các vết nám, tàn nhang, vết nhăn nhạt màu dần, thậm chí biến mất
trong vòng một – hai tuần (tùy nồng độ corticoid cao hay thấp). Làn da cũng
căng mọng, khi sờ vào có cảm giác mềm.
§
Chi phí thấp:
Corticoid rất rẻ, thực tế lại dễ mua tại nhà thuốc tây tại nước ta. Do đó, một
số hãng mỹ phẩm cho thành phần này vào để làm tăng nhanh hiệu quả, thu lợi
nhuận bất chính.
3.
Bốn dấu hiệu chứng tỏ Mỹ Phẩm chứa Corticoid
Dấu hiệu 1: sau 1, 2-10 ngày
§
Dấu hiệu sớm: là những dấu hiệu thấy ngay sau chỉ 1 hay 2
ngày cho đến 10 ngày dùng sản phẩm:
§
Da láng mịn rất nhanh, căng bóng chỉ sau 1 đêm sử dụng- Tiếp
theo là mụn cám biến mất nhanh sau vài ngày sử dụng- Sau đó là da trắng
nhanh rõ rệt- Da căng mọng rất đẹp, tay sờ vào da nghe cảm giác da mềm và
mọng nước- Những vùng nám mờ nhanh sau vài ngày đến 1 tuần- Những
nếp nhăn li ti trên da biến mất, những nếp nhăn sâu trước đó trở nên mờ nhạt rất
nhanh sau 7-10 ngày dùng.
Dấu hiệu 2: vài tháng đến vài năm sử dụng
§
Da trắng bạch ở vùng mặt (là vùng bôi mỹ phẩm chứa
corticoid) rất khác biệt với vùng cổ không bôi corticoid.-
§
Da trắng và hai má ửng hồng làm cho người dùng ngộ nhận là
da hồng hào đẹp nhưng thật ra đó là hiện tượng các mao mạch đã dãn nở, dễ gây đỏ
da sau đó.
§
Các gân máu to ngoằn ngoèo xuất hiện rõ trên da, nhiều hay
ít tùy trường hợp, khiến hiện tượng đỏ da dễ xảy ra thường xuyên hơn.
§
Nám bắt đầu loan rộng ra hai má, ranh giới tiến gần về quai
hàm và trước tai, nám tuy nhạt màu nhưng tiến triển lan rộng dần.
§
Muộn hơn nữa là vùng nám da ngày càng đậm màu, nám sâu và
chuyển biến thành màu nâu xám hay xám chì tùy trường hợp.
§
Da rất mỏng và rất mong manh, và bắt đầu xuất hiện những hiện
tượng hay nóng rát da.
Dấu hiệu 3: phản hồi khi bạn ngừng sử dụng mỹ phẩm chứa corticoid
Dấu hiệu khi ngừng sử dụng; hiệu ứng phản hồi
corticoid (hiệu ứng rebound):
§
Da đỏ-nóng-rát có thể kèm theo ngứa, mức độ nhiều cho đến rất
nhiều- Sẩn đỏ dày đặc trên da, có thể có mụn nước li ti hoặc có đầu mủ li
ti, rất ngứa và kèm theo nóng rát da nhiều- Da dày lên khô, đóng mày cứng,
bong tróc
§
Nhiều trường hợp có chảy nước vàng do tiết dịch vì những hạt
li ti vỡ ra, kèm theo rất ngứa.
§
Bệnh nhân cực kỳ khó chịu, nhiều khi ngứa gãi trầy trợt và
tình trạng càng nặng nề hơn.- Bệnh nhân không thể chịu được khi vào chỗ có
hơi nóng, sẽ làm đỏ-nóng-rát-ngứa tăng lên càng nhiều
§
Các triệu chứng này giảm rất nhanh khi bôi lại SP đã từng
bôi có chứa corticoid, hoặc bôi loại corticoid dạng thuốc như Dermovate,
Cortibion, Synalar,…..
Dấu hiệu 4: Thử nghiệm xác định corticoid có chứa trong mỹ phẩm
§
Lấy một ít sản phẩm bôi vào vùng da bất kỳ đang bị chàm (da
dày lên rất ngứa, khi gãi mạnh thì da bong tróc vảy và rướm dịch vàng và chảy
máu)
§
Sau đó thấy vùng chàm da lành rất nhanh, hết ngứa, hết dày sừng,
da trơn láng trong vòng 1ngày sau khi bôi
§
Sau đó 2-3 ngày không bôi tiếp sản phẩm vào vùng chàm ấy nữa,
da vùng này bắt đầu ngứa lại và dày lên càng mạnh và càng lan rộng hơn trước
khi bôi.
§
Các dấu hiệu cho thấy chắc chắn trong mỹ phẩm thử nghiệm có
chứa corticoid.
1.
Phải
làm gì nếu bạn đã trót dùng mỹ phẩm chứa corticoid?
Corticoid
không phải là “thần dược”, mà là “độc dược” với làn da, vì vậy dù sớm hay muộn
bạn cũng phải từ bỏ nó, hoặc là để cho nó hủy hoại trầm trọng làn da của bạn.
Cai nghiện corticoid là điều bạn bắt buộc
phải làm càng sớm càng tốt.
Cai nghiện mỹ phẩm chứa
corticoid không có nghĩa là 1 ngày đẹp trời ta phát hiện ra nó không tốt nên đột
ngột dừng luôn. Phải cai từ từ để da kịp thích ứng, bạn nên hạn chế việc thoa
kem và giảm dần thời lượng bôi: ngày trước thì bạn bôi mỗi ngày → nay chuyển
sang cách ngày → chuyển sang tuần hai lần→ tuấn 1 lần → 2 tuần 1 lần→ ngừng bôi
hẳn. Thời gian cho mỗi đợt giảm số lần bôi là khoảng 1-2 tuần. Nếu ngưng bôi đột
ngột thì bạn sẽ gặp hiện tượng “dội ngược” tức là da trở nên xấu hơn, nổi nhiều
mụn hơn, ngứa, khô, rất khó chịu. Còn nếu bạn nào đọc bài viết này mà đã trót bỏ
kem trộn từ cách đây cả tháng rồi thì thôi, ngừng luôn không cần phải cố bôi lại
để cai nữa nhé. Làm theo từ bước thứ 2 luôn.
Để cai nghiện corticoid đúng cách, bạn nên nhờ sự tư vấn của
Bác Sĩ Da Liễu nhé.
Bác Sĩ O2 SKIN có nhiều
năm kinh nghiệm trong điều trị mụn do corticoid sẽ tư vấn chi tiết cho bạn liệu
trình điều trị chi tiết.
Phòng Khám Chuyên Khoa Da Liễu O2 SKIN
Đ/c: 343/5F Tô Hiến
Thành, P.12, Q.1-, TP HCM
SĐT: 08 6684 9194